Stijn Baert: "Meer werkgeluk? Minder vergaderen!"
Stijn Baert is een druk bezet man. Hij is voltijds professor arbeidseconomie aan de Universiteit Gent, daarnaast doet hij intensief onderzoek rond topics zoals werk en gezondheid, diversiteit en inclusie op de werkvloer en het activeren van jongeren op de arbeidsmarkt. Hij is ook een veelgevraagd commentator en spreker in diverse media. En uiteraard is Stijn ook te boeken voor lezingen via Topspreker.
Wij wisten hem te strikken voor een interview.
Welzijn op het werk is tegenwoordig een hot topic. Zijn we er al of is er nog steeds werk aan de winkel?
De vraag stellen, is ze beantwoorden. We zijn er natuurlijk nog niet. In 2022 deden we met UGent @ Work een bevraging bij een representatief staal aan Vlaamse werknemers omtrent hun welzijn op het werk. We blijken in Vlaanderen niet gelukkiger te zijn met onze baan dan elders. Een kwart van de Vlaamse werknemers geeft aan thuis moeilijk tot rust te kunnen komen omdat ze zich druk maken over hun werk. De paradox is: we willen misschien wel van job veranderen, maar de Vlaming blijft toch langer dezelfde baan uitoefenen dan elders. Bijna de helft van alle werknemers van 25 jaar of ouder oefent al tien jaar of langer dezelfde baan uit. Nergens in de buurlanden ligt dat cijfer zo hoog. Je kan dus gerust stellen dat we in een gouden kooi zitten, ook doordat onze arbeidsmarkt erg sectoraal georganiseerd is.
Samen met 18 collega's uit verschillende disciplines schreef ik een boek dat toelicht hoe je volgens de wetenschap de beste werk-keuzes maakt. Richting meer werkgeluk. Maar ook: richting sneller promotie maken en meer verdienen. In mijn lezing “10 dingen die je morgen kunt doen om meer uit je werk te halen” vat ik de meest opvallende bevindingen samen.
Zijn er dingen die jouw werkgeluk in de weg staan?
Laat me antwoorden met één woord. Vergaderingen. Sommigen lijken echt energie te krijgen van vergaderen. Ze worden blij van zaken als ‘brainstormen’, ‘even kennismaken bij een warme koffie’, ‘lekker pingpongen’, ‘eens syncen’ en ‘een halfuurtje samenzitten’. Ik niet. Ik trek er bleek bij weg. Wanneer alles al 100 keer gezegd is, voelen sommigen de noodzaak er nog een 101e keer aan toe te voegen. Prima, als ze daar blij van worden, maar moet ik daar het slachtoffer van zijn?
Ik sta daar trouwens niet alleen: 22% van de Vlaamse werknemers heeft het gevoel dat het aantal vergaderingen dat ze (moeten) bijwonen hen belemmert om hun werk af te krijgen.
In mijn lezing “10 dingen die je morgen kunt doen om meer uit je werk te halen” geeft ik concrete tips en strategieën om ook meer resultaat te halen uit meetings. Ik doe dat dan wel eerder op basis van de wetenschap, bijvoorbeeld studiewerk over het nut van vergadervrije dagen, dan op basis van mijn eigen frustraties.
Productief vergaderen lukt blijkbaar niet in vele organisaties. Vele vergaderingen zijn ook verre van efficiënt laat staan noodzakelijk.
Kan je nog een geheim verklappen dat jou richting meer welzijn op het werk brengt?
Zeker. Mijn waarden altijd gebruiken als richtsnoer bij het maken van professionele keuzes. Het zorgt ervoor dat ik op het einde van het jaar zaken heb gedaan die ik echt waardevol vind. En dat verhoogt natuurlijk mijn welzijn!
Wie ooit Alice in Wonderland zag, herinnert zich mogelijk hoe Alice op een bepaald moment aan Cheshire Cat vraagt of ze een afslag naar links of naar rechts moet nemen. Daarop vraagt de kat aan Alice "Waar wil je naartoe?". Dat weet Alice niet. Waarop de kat antwoordt dat het dan niet uitmaakt welke richting. Zo is het ook in je carrière: je kunt niet de goede keuzes maken als je niet weet wat je doel is of wat je wil bereiken. Voor mij zijn mijn kernwaarden daarbij richtinggevend.
Er zijn drie waarden die ik heel belangrijk vind en waar ik zowat elke keuze op baseer. Mijn eerste kernwaarde is proberen goed te zijn voor wie goed is voor mij is én liever nog beter te zijn voor wie goed is voor mij. Collega’s van jou zullen zeker al gemerkt hebben: ik schep er plezier in iets extra te doen – bijvoorbeeld een primeur aanbieden of tijdens mijn verlof de telefoon opnemen – aan wie voor me kiest voor duiding of een rubriek als deze. Ik vergeet ook nooit wie op belangrijke of moeilijke momenten zijn best deed voor me. Ik heb een grote harde schijf voor wie goed voor me is. Dat zorgt voor banden die het verschil maken.
Mijn tweede kernwaarde is humor. Ik maak keuzes zoals de mannen van Postbus X: als het niet plezant kan, dan hoeft het niet. Op mijn bureau hangt een A4 uit met deze opdracht: “Humor gaat voor.” Ik ruil graag vijf procent efficiëntie in voor wat tijd om iemand te verwarren. Wie mijn Instagram-account volgt, heeft dat mogelijk al gemerkt.
De derde kernwaarde is echtheid. Je moet niet zijn wat anderen van jou verwachten. Of de dingen net zo doen als je voorgangers. Zo wordt vaak verwacht van professoren dat ze vooral verfijnde hobby’s of voorkeuren hebben… Ik heb nooit weggestoken dat ik zo niet in mekaar zit en dat ik bijvoorbeeld een fan ben van de eerste acht seizoenen van FC De Kampioenen, waar ik ook regelmatig voorbeelden uit zoek voor mijn lessen. Ik recenseer biefstukken-friet op Instagram. Vast ook weinig professoraal. Ik denk dat jezelf tonen zoals je echt bent, je in contact brengt met de juiste mensen. Mensen die graag steak eten bijvoorbeeld. Dat zijn de beste.
En ik dacht dat u als professor arbeidseconomie een man van de harde cijfers was…
Dat ben ik ook. Mijn basisopleiding is dan ook die van burgerlijk ingenieur. Maar die harde cijfers en welzijn, die gaan natuurlijk hand in hand. De hogere werkzaamheidsgraad waar ik voor pleit en recepten voor aanlever in mijn lezing over uitdagingen voor onze arbeidsmarkt, dat gaat niet zozeer om een fetisj voor dat cijfer, maar wel om het hogere doel, namelijk voldoende sterke schouders onder onze sociale zekerheid krijgen. En zo onder onze gezondheidszorg en onze pensioenen!
Bedankt voor dit gesprek Stijn. We zetten er ons schouders onder!
